Poëzie in de klas – Als je goed om je heen kijkt
Eind oktober was ik in Utrecht bij het symposium Poëzie in de klas – Als je goed om je heen kijkt. Tijdens dit symposium werd gekeken naar de manieren waarop mensen met poëzie in aanraking komen.
De openingslezing werd gehouden door Kila van der Starre. Ze vertelt dat poëzie overal te vinden is. Kila deed onderzoek naar straatgedichten en vertelt dat straatgedichten al eeuwen bestaan. De meest voorkomende vorm hiervan is een muurschildering. Op de website Straatpoëzie verzamelt Kila straatgedichten. Tegenwoordig komen mensen poëzie het meest tegen op social media. Om leerlingen enthousiast te maken voor poëzie is het volgens Kila belangrijk dat je verbanden legt met poëzie die leerlingen in het wild tegenkomen, zoals op social media. Laat leerlingen luisteren naar een gedicht, ga op straat op zoek naar straatgedichten, bespreek actuele gebeurtenissen met poëzie (bijvoorbeeld met gedichten van de dichter des vaderlands of een staddichter). Kila’s belangrijkste tip is dat je gebruik moet maken van wat er is, want er zijn veel kant-en-klare poëzieopdrachten te vinden.
Daarna volgt er een poëziecarrousel waarbij 6 docenten Nederlands vertellen hoe zij poëzie gebruiken in hun lessen. Marian Offenberger vertelt hoe zij al jaren een project creatief schrijven geeft waarbij er uiteindelijk een poëziebundel ontstaat met gedichten en illustraties van leerlingen. Gert-Jan de Ruiter vertelt over een poëzieproject voor eerstejaars vmbo-leerlingen met drama, muziek en tekenen. Aan het einde van dit project geven de leerlingen een voorstelling voor hun ouders. Pieternel Keijzerswaard merkte dat haar leerlingen in de bovenbouw het analyseren van gedichten maar saai vonden. Ze besloot gedichten uit elkaar te halen en haar leerlingen te laten puzzelen hoe het gedicht in elkaar zou zitten. Johanneke Duchatteau organiseert een poëziewedstrijd op school waar leerlingen een eigen gedicht voor insturen. Didy Pijpker heeft een poëzieproject op haar school waarbij leerlingen elk jaar 3 gedichten maken en bij een van deze gedichten een illustratie maken. Aan het einde van de opleiding heeft elke leerling een eigen dichtbundel. Miriam Piters hangt elke week een nieuw gedicht op de deur van haar lokaal (deurdicht) waarmee ze leerlingen nieuwsgierig wil maken. Als ze een paar dagen te laat is met een nieuw gedicht komen leerlingen haar vragen waar het gedicht blijft…
Er volgen twee workshoprondes. Ik volg eerst een workshop van Corina Breukink. Zij vertelt over haar onderzoek waarbij tekstbegrip en -waardering voor poëzie en proza onder havo- en vwo-leerlingen wordt onderzocht. We krijgen een korte tekst te lezen en moeten hierbij vragen bedenken waarop we antwoord willen. Wat is het belangrijkste dat je wilt weten? Hetzelfde moeten we ook doen bij een gedicht. De tweede workshop die ik volg is van Lucas Hirsch. Eerst leest de dichter Ted van Lieshout een paar van zijn gedichten voor. Lucas vertelt over de app Puzzling Poetry waarbij leerlingen ontbrekende woorden van bestaande gedichten moeten invullen. We mogen er zelf ook mee spelen en het is leuk om te doen. Er zijn twee versies van deze app, voor volwassenen en voor kinderen.
De afsluitende lezing is van Jeroen Dera. Uit onderzoek blijkt dat docenten weinig weten over poëzie en daardoor teruggrijpen op bekende gedichten die zij tijdens hun studie hebben geleerd. In methodes lijkt het vaak te gaan om de juiste interpretatie van een gedicht. Jeroen stelt dat het juist leuk is aan poëzie dat er geen goede of slechte interpretatie is. Hij geeft aan dat je poëzie bijvoorbeeld kunt gebruiken als startpunt voor serieuze klassengesprekken. Zo kun je het gedicht Kippen van Eva Gerlach gebruiken om een gesprek over het eten van vlees. Op de universiteit gebruikt Jeroen gedichten om groepjes te vormen. Hj legt op elke groepstafel een gedicht en studenten moeten het gedicht kiezen dat hen het meest aanspreekt.
Ik vond het een erg interessante middag. Ik weet van mezelf dat ik nauwelijks poëzie lees en ik wil dit toch vaker gaan doen. Ik ga maar eens bedenken hoe ik op mijn website ook meer aandacht aan poëzie kan geven. Iedere deelnemer kreeg het boek Woorden temmen cadeau waarin Kila van der Starre en Babette Zijlstra laten zien hoe je gedichten kunt lezen en wat je met gedichten kunt doen. Hopelijk krijg ik hier meer inspiratie door…
De foto van het gedicht van K. Schippers komt van de website Straatpoëzie.nl