Linda Dielemans – Brons (1e recensie)
Denk aan het meest waardevolle dat je hebt. Het allerduurste, het allermooiste, het meest bijzondere. Dat zou je nooit weggooien. Maar meer dan drieduizend jaar geleden, in de bronstijd, verdwenen prachtige bronsen sieraden en zwaarden in mistige moerassen. Waarom werden die voorwerpen daar achtergelaten? David Fontijn, professor in de archeologie, en Linda Dielemans, bekend schrijver van historische jeugdboeken, proberen in dit boek samen dat mysterie op te lossen. Ze voeren je mee naar geheimzinnige plekken en spannende gebeurtenissen. Voorwerpen van duizenden jaren oud krijgen een stem: een naald, een bijl, ene zwaard en een heel bijzonder wapen waarvan er maar zes op de wereld bestaan…
Over het verhaal
Wáár gaat dit boek over? Over brons? Wat is dat nou voor onderwerp? Nou, een behoorlijk spannend onderwerp, dat kan ik alvast verklappen! Anders was dit boek er nooit gekomen. En geef maar toe, eigenlijk ben je best nieuwsgierig. Want je bent al aan het lezen.
Dit boek gaat niet zomaar over brons. Het gaat over heel oud brons. Het allereerste metaal dat door mensen ontdekt en gebruikt werd. En misschien kun je hal wel raden: dat gebeurde in een periode die de bronstijd heet. Misschien heb je daar nog nooit van gehoord. Of misschien wel, maar weet je er niet zoveel van. Het is ook behoorlijk lang geleden. Ver voordat de middeleeuwse ridders kastelen bestormden en zelfs nog ver voordat de Romeinen onze streken binnenmarcheerden. De bronstijd begon vierduizend jaar terug, rond 2000 voor Christus, en eindigde ongeveer 800 voor Christus. Hij duurde dus zo’n 1200 jaar. Daarna begon de ijzertijd. (blz. 7)
De bronstijd is erg lang geleden. Waarom gingen mensen brons gebruiken in plaats van steen?
Een tijdlang bleven de gereedschappen in die streken gewoon van steen. Niemand wist wat brons was. Niemand had het ooit gezien. Maar mensen gingen wel op reis. Te voet, in een kano of in een kar getrokken door ossen. Uiteindelijk kwamen de mensen zonder brons ergens iemand tegen mét brons. En als je dan zo’n mooie, glimmende bijl of zo’n gladde, glanzende armband zag, dan wilde je die natuurlijk ook!
Zo ontstond een levendige handel in brons: in kant-en-klare spullen, maar ook in schroot of in koper en tin. Sommige mensen werden er behoorlijk rijk van. Geld was er nog steeds niet, dus dat ze rijk waren, zag je vooral aan de mooie spullen die ze hadden.
Stenen bijlen werden al snel vervangen door bronzen exemplaren. Maar hoe zouden de mensen tegen je aankijken als jij in het dorp de enige was met een bronzen dolk? Of zelfs een zwaard? Misschien wel net zoals je nu naar iemand kijkt die een dure auto heeft. Je bewondert de auto, en probeert te bedenken wat diegene heeft gedaan om die auto te kunnen kopen. Misschien heb je gelijk wel respect voor de autobezitter, of ben je zelfs jaloers. (blz. 24)
Zo verspreidde het brons zich over de wereld. Mensen kwamen er achter dat je van brons allerlei mooie dingen kon maken. Als je voorwerpen van brons had konden mensen zien dat je rijk was.
Archeologen graven huizen, erven en dorpen op, maar nooit worden daar bronzen bijlen gevonden. Alleen als de bewoners van een huis plotseling moesten vluchten voor vuur of vijanden, zijn ze soms achtergelaten. Maar dat zijn uitzonderingen. Zo’n houten boerderij ging normaal gesproken minstens vijftig jaar mee, als je er goed voor zorgde. Pas als er zo veel kapot of verrot was dat het niet meer te repareren viel, werd hij verlaten. De bijlen gingen dan gewoon met hun eigenaar mee, en uiteindelijk werden ze weer omgesmolten. Je kon je bijl dus voor altijd blijven gebruiken. maar er was nog een andere mogelijkheid. Want heel veel bijlen zijn als deposities op natte plaatsen teruggevonden.
Niet zomaar ieder stukje rivier of moeras was er geschikt voor. Deposities werden vooral achtergelaten op grenzen. Op plekken waar nat en droog in elkaar overgingen, zoals aan de rand van een ven of een rivieroever. Of langs veenwegen: houten constructies om drassige grond te kunnen oversteken. Zulke wegen werden aangelegd in moerassen en veengebieden, zodat niemand eromheen hoefde te reizen. Het was sneller. Maar het moet ook een beetje onheilspellend zijn geweest om zo dwars over het moeras te lopen. Er hingen vreemde geuren, er klonken vreemde geluiden. E misschien deden er wel allerlei enge verhalen de ronde over. (blz. 79)
Waarom zijn er zoveel bijlen bij natte plekken gevonden?
Voorleesfragment
Bij dit boek is een voorleesfragment gemaakt. Klik op het plaatje hieronder om het begin van het boek te horen.Of klik hier om naar mijn YouTube-kanaal te gaan.
Mening over het boek
Recensie van Ikvindlezenleuk (Mathilde) (ouder dan 18 jaar)
Hoe kom je aan het boek?
gekregen als recensieboek van de uitgeverij
Wat vind je van het boek?
★★★★☆
Waarom heb je dit boek uitgekozen om te lezen?
Het boek heeft een mooie voorkant, Ik vond de tekst op de achterkant leuk
Welke steekwoorden passen bij het boek?
fascinerend, geheimzinnig, interessant, verrassend, informatief
Staan er illustraties in het boek? Wie heeft ze gemaakt? Wat vind je van de illustraties?
De gekleurde illustraties zijn gemaakt door Sanne te Loo. Kleine illustraties worden gebruikt om een voorwerp, bijvoorbeeld een bijl, te laten zien. Bij de verhalen die verteld worden door een bronzen voorwerp zijn grotere illustraties te zien waarin een stukje uit het verhaal te zien is.
Is het boek moeilijk of gemakkelijk te lezen?
Gemiddeld
Waar gaat het verhaal over?
Het boek gaat over brons en de geschiedenis hiervan. Het boek is informatief, maar wordt afgewisseld door verhalen waarin een bronzen voorwerp de hoofdrol heeft.
Dan worden we bevrijd. Het deksel gaat open en de jongen trekt de mand om, zodat we naar buiten rollen op een vloer van harde aarde. Hij raapt ons op en legt ons op een hoge, platte steen. Sommige blijven achter op de vloer, want we passen niet allemaal. We liggen tegen elkaar, in afwachting van wat de jongen gaat doen. Dan laat hij met een harde klap een tweede, zware steen op ons neerkomen.
We kraken en breken, en steeds weer slaat hij, vergruist hij, maalt hij ons. Hij veegt ons in een kom en tilt ons op. We voelen ons licht als stof. Als de wind nu over ons heen zou waaien, zouden we weggeblazen worden. Maar dat gebeurt niet. De man is er ook. Hij pakt de kom van de jongen aan, gaat met zijn vinger over ons heen en geeft de jongen een klopje op zijn schouder.
De oude man loopt langzaam. Als hij op de grond knielt, is de hitte van het vuur heel dichtbij. Hij kijkt naar beneden, naar ons, en glimlacht. Dan houdt hij de kom boven het vuur en strooit ons uit over de kooltjes. Eerst voelen we niet eens hoe heet het is. We vallen op koele zwarte brokken verbrand hout die de man pas net in het vuur heeft gedaan. Een deel van ons valt dieper weg, in de vlammen eronder. Meer zwarte brokken vallen bovenop ons, en het wordt weer donker. (blz. 35)
Wie is de hoofdpersoon?
er is geen hoofdpersoon
Zou je iemand uit het verhaal willen ontmoeten? Waarom? En wat zou je dan gaan doen?
nee
Waar speelt het verhaal zich af?
het verhaal speelt zich op meerdere plekken in Europa af
Wat vind je leuk aan dit boek?
Ik vind het leuk dat het boek afwisselend informatie en verhalen heeft. De verhalen worden verteld vanuit het perspectief van een bronzen voorwerp en dat vond ik heel boeiend om te lezen
Wat vind je niet leuk aan dit boek?
x
Wil je nog iets anders vertellen over het boek?
dit boek is een mooie mengeling van een informatief boek en een leesboek
Voor wie zou dit een leuk boek zijn?
Voor kinderen vanaf 10 jaar die geïnteresseerd zijn in geschiedenis
Wil je het boek nog een keer lezen?
Ja, ik wil het boek nog een keer lezen, Ik wil andere boeken van deze schrijver lezen